Beschreven door entomologen als een poppenspeler die een marionetpop bestuurt, de Ophiocordyceps Het is bekend dat schimmel talloze insecten tot slachtoffer maakt door de controle over zijn hele lichaam over te nemen. Een Ophiocordyceps Het is bekend dat de soort zijn mierengastheer gebruikt om de rest van zijn kolonie te infecteren. Dat gezegd hebbende, hoe infecteert de beruchte zombieschimmel zijn slachtoffers?

In tegenstelling tot zijn naam, infecteert de zombie-mierenschimmel de hersenen van zijn gastheer niet om hun lichaam over te nemen. Entomologen stellen dat de schimmel de ledematen van de mier van zijn hersenen afsnijdt om direct chemicaliën vrij te maken die het lichaam van de mier dwingen te bewegen en samen te trekken. 

Wat is de Zombie Ant Fungus?

De Ophiocordyceps unilateralis, het meest erkend als de zombie-mierenschimmel, is afhankelijk van mieren om hun levenscyclus voort te zetten. Als mieren op zoek gaan naar voedsel en andere voorzieningen, kunnen ze de schimmelsporen van de schimmel tegenkomen. Wanneer een mier op de schimmelspoor stapt, zal de infectie volgen en zich door zijn lichaam verspreiden nadat een schimmelcel naar binnen glijdt.

De Ophiocordyceps zal de mier intern consumeren terwijl het zich vermenigvuldigt tot nieuwe, talrijke cellen. Geen enkele externe manifestatie zou erop wijzen dat dit allemaal gebeurt. De mier zou doorgaan met zijn leven, op jacht naar voedsel om terug te keren naar zijn mierennest, aangezien de schimmel in zijn lichaam voortdurend groeit totdat het de helft van het lichaamsgewicht van de mier bedraagt.

Nadat de schimmel alles wat hij nodig heeft van zijn gastheer heeft geconsumeerd, zouden alle schimmelcellen zich in het lichaam van de mier combineren. De verzamelde schimmelcellen zouden zich dan tot een mat vormen en naaldachtige uitsteeksels in de spiercellen van de mier duwen. Ten slotte zouden de hersenen van de mier chemische signalen van de schimmelcellen ontvangen en ervoor zorgen dat de mier zijn nest verlaat om op een nabijgelegen plant te klimmen en om te hakken. (Bron: The New York Times)

Het houdt de mier tegen op een hoogte van 25 centimeter - een zone met precies de juiste temperatuur en vochtigheid voor de schimmel om te groeien. Het dwingt de mier om zijn kaken permanent rond een blad te vergrendelen. Uiteindelijk stuurt het een lange stengel door de kop van de mier en groeit uit tot een bolvormige capsule vol sporen. En omdat de mier typisch een blad beklimt dat over de foerageersporen van zijn kolonie hangt, regenen de schimmelsporen op zijn zusters eronder, die ze beurtelings zomben.

Ed Yong, De Atlantische Oceaan

(Bron: De Atlantische)

De innerlijke werking van de Ophiocordyceps

De schimmel komt zijn gastheer in eerste instantie binnen via enkele schimmelcellen. Dat gezegd hebbende, blijven de afzonderlijke cellen gesuspendeerd in de bloedbaan van de mier terwijl ze nieuwe afzonderlijke cellen ontkiemen. De afzonderlijke cellen werken al snel samen en construeren korte buizen om zichzelf met elkaar te verbinden, waardoor de uitwisseling van voedingsstoffen en communicatie mogelijk wordt. Het samensmelten van de enkele schimmelcellen vormt een superorganisme dat zelfs de hersenen van grotere dieren kan beheersen.

Bovendien kunnen de afzonderlijke cellen de spiercellen van de mieren doordringen door in de bestaande ruimtes ertussen te groeien of door de spiercellen binnen te dringen. De schimmel neemt het hele lichaam van zijn gastheer over zonder zijn hersenen te infiltreren.

Als dergelijke parasieten alleen maar neuronaal weefsel binnendringen en vernietigen, denk ik niet dat het gemanipuleerde gedrag dat we waarnemen zo dwingend zou zijn als ze zijn.

Charissa de Bekker

(Bron: De Atlantische)