In het verleden, rond het begin van de 20e eeuw, was het vrij ongebruikelijk dat vrouwen van welke nationaliteit dan ook een wetenschappelijke carrière nastreefden. Een handvol vrouwen heeft hun sporen verdiend in de industrie en één ervan heeft haar naam gevestigd in de wereld van de astronomie. Maar wat was haar bijdrage aan dit vakgebied?
Astronoom Hisako Koyama tekende haar observatie van zonnevlekken dagelijks gedurende meer dan 40 jaar. Haar uitgebreide verzameling tekeningen hielp moderne onderzoekers meer te weten te komen over de zonnecycli en de magnetische velden van de zon.
Wie was Hisako Koyama?
Hisako Koyama werd in 1916 in Tokio geboren. Al op jonge leeftijd toonde ze interesse in de hemellichamen met de stevige steun van haar vader. De toekomstige astronoom studeerde in de jaren dertig af van een meisjesschool, iets wat in die tijd ongebruikelijk was.
Haar interesse in astronomie bleef groeien toen ze een 36 mm x 60 refractortelescoop kreeg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog boorde Tokio zijn burgers vaak ter voorbereiding op luchtaanvallen. Zodra de stad wordt getroffen door een stroomstoring, sluipt Koyama naar buiten met een futon en een sterrenkaart om naar de sterren te kijken.
Koyama wilde lid worden van de Maansectie van de Oriental Astronomical Association (OAA) van Japan, maar toen ze zich realiseerde dat haar telescoop onvoldoende was voor de taak, besloot ze in plaats daarvan lid te worden van de zonnesectie. Om het zonneoppervlak veilig te kunnen observeren, plaatste Koyama haar telescoop bij het raam en gebruikte deze om het beeld van de zon achter het oculair op een stuk papier te projecteren. (Bron: PBS)
Na een maand de zon te hebben geobserveerd, kon Koyama de eerste tekening van haar waargenomen zonnevlek schetsen. Ze stuurde het vervolgens naar de voorzitter van de zonneafdeling van OAA, professor Issei Yamamoto. Koyama begon haar levenslange carrière met het observeren van de zon na een bemoedigende reactie van de president.
Koyama's carrière veranderde snel van amateurastronoom naar stafwaarnemer toen ze regelmatig waarnemingen deed met de Nikon 20 cm refractortelescoop in het Tokyo Science Museum, nu bekend als het National Museum of Nature and Science (NMNS). Koyama observeerde de zon met dezelfde telescoop van 1946 tot haar pensionering in 1981 en nog eens tien jaar nadat zij met pensioen ging.
Naast haar werk als stafobservator, stond Koyama ook bekend als het publieke gezicht van het museum als het om astronomie ging. Ze legde astronomie uit en demonstreerde apparatuur aan bezoekers. Ze was ook verantwoordelijk voor het organiseren van speciale evenementen en observatiecampagnes voor verduisteringen. Koyama publiceerde ook regelmatig studies en artikelen over de zon, zonnevlekken, telescopen en dergelijke. (Bron: AGU)
Koyama's erfenis
Koyama's toewijding aan de studie van zonnevlekken heeft zonnewetenschappers enorm geholpen. Een bepaalde wetenschapper, Leif Svalgaard, beweerde dat Koyama's werk enorm hielp bij het creëren van een complete tijdlijn van zonnevlekkenobservaties vanaf 1610. Svalgaard vermeldde dat haar dagelijkse schetsen de ontbrekende informatie over zonnevlekkendocumentatie aan het begin van de twintigste eeuw verschaften.
Koyama's verzameling van meer dan 10,000 met de hand getekende schetsen van zonnevlekkenobservatie is door meerdere wetenschappers gebruikt in hun studies, en de meesten van hen vinden het buitengewoon waardevol omdat er niet alleen veel gegevens waren, maar het werd verzameld door dezelfde persoon, met behulp van dezelfde telescoop en methode voor het verzamelen van de gegevens. Koyama's werk is een zeer coherente dataset. (Bron: Astronomie)
Haar schetsen werden de ruggegraat van zonnewetenschappen. Haar werk werd vergeleken met de zonnevlekkentekeningen van Galileo, Gassendi, Staubach, Schwabe en Wolf. Koyama's gegevens zijn geclassificeerd als onderdeel van uitstekende historische records. (Bron: AGU)