Daniel Inouye was een machtig politicus aan het eind van de twintigste eeuw. Hij trok zich terug uit de Senaat van de Verenigde Staten na een carrière van 50 jaar als vertegenwoordiger van zijn thuisstaat Hawaï in 2012. In zijn laatste jaren was hij senaatsvoorzitter pro tempore, wat hem de hoogste Aziatisch-Amerikaanse politicus in de Amerikaanse geschiedenis maakte. Maar wist je hoe hij zijn arm verloor?
Tijdens de Italiaanse campagne van de Tweede Wereldoorlog vernietigde Daniel Inouye drie Duitse mitrailleurnesten in één enkele aanval. Inouye doodde het derde nest nadat hij een levende granaat uit zijn afgehakte rechterhand greep en het met zijn linkerhand door de schietspleet gooide.
Hoe kwam Daniel Inouye van bijna-internering naar de senaat van de Verenigde Staten?
Senator Inouye was een gedecoreerde veteraan uit de Tweede Wereldoorlog, net als zijn collega en vriend, senator Bob Dole. Hij zorgde, net als Dole, voor een niveau van karakter en decorum aan de Senaat van de Verenigde Staten dat haar legitimiteit en vertrouwen verzekerde. Zijn inspanningen om de locaties van het nationale park op Hawaï te beschermen waren aanzienlijk, waaronder het verkrijgen van fondsen voor het Kalaupapa National Historic Park en het USS Arizona Memorial.
Dan werd geboren in de Hawaiiaanse stad Honolulu. Zijn ouders emigreerden vanuit Japan naar het Bingham Tract in Honolulu, een Chinees-Amerikaanse enclave. Meerderjarig worden naarmate de spanningen met het keizerlijke Japan toenam, was een uitdaging genoeg, maar het behalen van de middelbare school in Hawaï als een Japanse Amerikaan kort na de verrassingsaanval op Pearl Harbor, waarbij meer dan 1,000 Amerikanen omkwamen, bleek bijzonder traumatisch voor Inouye. In Hawaï werden Japanse Amerikanen onderworpen aan een avondklok.
Er werd geprobeerd ze naar interneringskampen te vervoeren, maar de lokale economie van de eilanden was sterk afhankelijk van Japans-Amerikaanse ondernemingen. Hij probeerde in het leger te gaan, maar werd afgewezen. Hij verdroeg een jaar lang beledigingen en vragen over zijn patriottisme. Toen de VS in 1943 de Tweede Wereldoorlog binnengingen, brak Inouye zijn premedische studies aan de Universiteit van Hawaï af en nam hij dienst bij het leger nadat het leger het verbod op dienstneming van Japanse Amerikanen had opgeheven.
Mijn vader keek gewoon recht voor zich uit, en ik keek recht vooruit, en toen schraapte hij zijn keel en zei: 'Amerika is goed voor ons geweest. Het heeft me twee banen opgeleverd. Het heeft jou en je zussen en broers onderwijs gegeven. We houden allemaal van dit land. Wat je ook doet, onteer je land niet. Onthoud: onteer je familie nooit. En als je je leven moet geven, doe dat dan met eer.' Ik wist precies wat hij bedoelde. Ik zei: 'Ja, meneer. Tot ziens.
Daniel Inoyue, Sentator van de Verenigde Staten
(Bron: National Park Service)
Daniel Inoyue's leven na de oorlog
Ondanks het verlies van zijn rechterarm bleef Inouye in dienst tot 1947, toen hij eervol werd ontslagen als kapitein. Tegen de tijd dat hij het leger verliet, had hij de Bronze Star en het Purple Heart gekregen. Voor zijn dapperheid bij deze actie ontving Inouye het Distinguished Service Cross, dat later door president Bill Clinton werd opgewaardeerd tot de Medal of Honor, samen met 19 andere Nisei-militairen die in de 442e dienden.
Hij ontmoette en raakte bevriend met een andere ernstig gewonde jonge officier Bob Dole terwijl hij rustte in het Percy Jones Army Hospital in Battle Creek, Michigan. Ze raakten bevriend tijdens hun verblijf in de Senaat van de Verenigde Staten en hun vriendschap duurde tot de dood van Inouye in 2012. Het federale gebouwencomplex Percy Jones, dat niet langer een ziekenhuis is, is omgedoopt tot Hart-Dole-Inouye Federal Center ter ere van drie voormalige patiënten die senatoren van de Verenigde Staten werden. (Bron: National Park Service)