De Supermarine Spitfire is een Brits eenzits jachtvliegtuig dat voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog door de Royal Air Force en andere geallieerde landen werd gebruikt. Er werden veel Spitfire-varianten gebouwd, met verschillende vleugelconfiguraties. Het was ook de enige Britse jager die tijdens de oorlog voortdurend werd geproduceerd. De Spitfire blijft populair onder liefhebbers; ongeveer 70 zijn nog steeds luchtwaardig, en veel meer zijn statische tentoonstellingen in luchtvaartmusea over de hele wereld. Maar wist je hoe de Spitfire Planes per ongeluk crowdfunding hebben uitgevonden?
In sommige gevallen tijdens de Tweede Wereldoorlog werden Spitfire-vliegtuigen "door het publiek gefinancierd", waarbij grootschalige bijdragers het vliegtuig een bijnaam op de zijkant mochten geven. 'Dorothy van Groot-Brittannië en het Rijk' werd bijvoorbeeld genoemd door een groep vrouwen genaamd Dorothy.
Het fenomeen oorlogsvliegtuigen
De Spitfire is een iconisch symbool uit de Tweede Wereldoorlog, met zijn kenmerkende silhouet en onmiskenbare grom van zijn Merlin-motor. Wat echter minder bekend is, is de hoeveelheid geld die door gewone Britten is ingezameld om de bouw van naar verluidt Spitfires te financieren. De faam van de Spitfire was een Hollywood-ster waardig, en toen de regering om openbare hulp vroeg bij de bouw ervan, reageerde het land positief, met donaties die binnenstroomden.
De enorme kosten van de Eerste Wereldoorlog, tussen 1914 en 1918, hebben de Britse staatskas uitgeput. Met de Grote Depressie die volgde in de jaren 1920, had het land heel weinig extra middelen, wat ertoe leidde dat Groot-Brittannië er alles aan deed om oorlog aan het eind van de jaren dertig te voorkomen. Toen duidelijk werd dat Hitler en het naziregime vastbesloten waren om ten strijde te trekken, waren de Britse strijdkrachten in wanorde vanwege een gebrek aan middelen die tussen de oorlogen beschikbaar waren om hun uitrusting te upgraden.
Dit concept ging als een vos voor de jacht en de donaties stroomden binnen, variërend van centen uit zakgeld voor kinderen tot honderden ponden die werden ingezameld via formele fondsenwervingsinitiatieven. Ten slotte werd er ongeveer £ 13 miljoen opgehaald, ongeveer £ 650 miljoen in het geld van vandaag.
De Spitfire Funds waren een thuisfrontfenomeen. Het vliegtuig, en het idee om er een te kopen, leek de nationale psyche te raken. Groot-Brittannië wilde ergens in geloven en de Spitfire, die combinatie van schoonheid en kracht, was de grote redder.
Paul Beaver, luchtvaarthistoricus
(Bron: Oorlogsgeschiedenis online)
De prikkels verkregen uit financiering
Binnen korte tijd werden er in het hele land collectefondsen opgericht, waarbij gemeenten, kerken, vrijwilligersorganisaties, scholen en bedrijven probeerden het kleine liefdadigheidspond op te halen voor hun Spitfire Fund. De Spitfire, die Londen beschermde tijdens de Battle of Britain, wekte de belangstelling van het publiek nog meer en het hebben van een Spitfire die naar uw fonds is vernoemd, werd een bron van nationale trots.
Kranten bevatten lijsten met donaties van fondsen en de aantekeningen op de donaties onthulden het brede scala aan mensen die hebben bijgedragen. Notaties zoals Van alles op nr. 15 Station Lane or Mijn ouderdomspensioen – 10 shilling voor onze Spitfire waren gebruikelijk.
Om niet achter te blijven, begon de BBC de namen van de succesvolle fondsen uit te zenden aan het einde van hun nieuwsbulletins, wat de nationale fondsenwervingsrage verder inspireerde tot het punt waarop fondsen begonnen binnen te stromen met een snelheid van ongeveer € 1 miljoen per maand; een duizelingwekkende hoeveelheid in het door oorlog verscheurde Groot-Brittannië.
Een andere stimulans was om je naam op de neus van de Spitfire te laten schilderen waarvoor je geld had ingezameld om te bouwen. Dit betekende dat elke grote stad in Groot-Brittannië zijn Spitfire moest hebben. (Bron: Oorlogsgeschiedenis online)