De theorie van natuurlijke selectie van Charles Darwin zou zijn geïnspireerd door apen, maar in werkelijkheid was er een andere soort die de theorie van Darwin echt beïnvloedde. Wel eens gehoord van sluipwespen?
Het geloof van Charles Darwin in God werd ernstig geschokt door sluipwespen, die hun eieren in rupsen injecteren en hun nog levende gastheren van binnenuit opeten wanneer ze uitkomen. Dit gaf uiteindelijk aanleiding tot Darwins theorie van natuurlijke selectie.
Wat zijn sluipwespen?
Een brede collectie van hymenopteraan superfamilies die bekend staan als sluipwespen worden ingedeeld in de Apocrita met wespentaille, behalve de houtwespen of Orussoidea. Als parasitoïden leggen ze hun eieren op of in de lichamen van andere geleedpotige gastheren, wat uiteindelijk resulteert in de ondergang van deze gastheren. Hoewel sommige soorten de voorkeur geven aan kevers, vliegen of insecten, geven de meeste de voorkeur aan gastheren van de Lepidoptera-groep van insecten; de spin wespen of Pompilidae vallen alleen spinnen aan.
Parasitoïde wespensoorten verschillen in de levensfase van de gastheer. Ze vallen eieren, larven, poppen of volwassenen aan. In termen van parasitisme houden ze zich voornamelijk aan een van de twee belangrijkste strategieën: ofwel zijn ze endoparasitair, groeien ze in de gastheer, en koinobiont, waardoor de gastheer kan blijven eten, groeien en vervellen; of ze zijn ectoparasitair, groeien buiten de gastheer, en eigenwijs, waardoor de gastheer onmiddellijk wordt verlamd. (Bron: National Library of Medicine)
De relatie met polydnavirus
Een speciale klasse van insectenvirussen staat bekend als polydnavirussen. Ze werken onderling samen met sommige sluipwespensoorten. De eileiders van een volwassen vrouwelijke sluipwesp zijn waar het polydnavirus zich voortplant.
Het virus beschermt de parasitaire larven in de gastheer door de immuunrespons van de gastheer te verminderen en de cellen van de gastheer te veranderen op een manier die voordeliger is voor de parasiet - de wesp profiteert van deze verbinding, omdat de virussen zijn opgenomen in het genoom van de wesp en zijn geërfd, de interactie tussen deze virussen en de wesp is verplicht omdat iedereen ermee besmet is. (Bron: National Library of Medicine)
De levenscyclus van sluipwespen
Het parasitoïde ei komt uit in één, twee of meer larven op of in de gastheer. Endoparasitoïde eieren kunnen aanzienlijk uitzetten vanaf de oorspronkelijk gelegde eieren totdat ze uitkomen door vloeistof uit het gastheerlichaam te absorberen om te concurreren met andere parasitoïde larven. De larven van het eerste stadium zijn vaak mobiel en kunnen sterke kaken of andere kenmerken ontwikkelen. De volgende stadia lijken meestal meer op larven.
Larven van sluipwespen missen een achteringang en hebben een onderontwikkeld spijsverteringsstelsel. Door dit te doen, wordt hun afval weggehouden van de gastheren. De gastheer is meestal al dood of bijna dood, dus wanneer de larve zich begint te voeden met de weefsels totdat hij klaar is om te verpoppen. Terwijl de larve verandert in een prepupa, wordt meconium, of de verzamelde afvalstoffen van de larve, uitgeworpen.
De parasitoïde kan vervolgens zijn weg naar buiten eten of in de in wezen lege huid blijven, afhankelijk van de soort. In beide scenario's verpopt het vaak na het draaien van een cocon.
Wanneer sluipwespen volwassen zijn, is nectar van bloemen hun primaire voedselbron. De vrouwtjes van sommige soorten zullen hemolymfe van de gastheer consumeren om meer eivormende voedingsstoffen te krijgen. (Bron: Tuinieren weten hoe)
Hoe beïnvloedden sluipwespen Charles Darwin?
De paleontoloog Donald Prothero wijst erop dat Darwin en andere vrome Victorianen verontwaardigd waren over dit voorbeeld van flagrante wreedheid in de natuur, dat vooral zichtbaar is in de Ichneumonidae.
Ik kan mezelf er niet van overtuigen dat een weldadige en almachtige God opzettelijk sluipwespen zou hebben geschapen met de uitdrukkelijke bedoeling dat ze zich zouden voeden in de levende lichamen van rupsen.
Charles Darwin
(Bron: Darwin Project)