Plains Indiase gebarentaal
Taalkundigen werken er hard aan om veel talen voor uitsterven te behoeden, en een die in de buurt van dat punt is gekomen, is Plains Indian Sign Language of PISL. Dit was ooit een van de meest verspreide talen in Amerika, en zijn geschiedenis dateert van vóór de meeste Europese varianten van gebarentaal. Tegenwoordig wordt aangenomen dat minder dan 100 mensen het vloeiend kennen. Hoe is dit gebeurd?
De verspreiding van PISL
De oorsprong van PISL is onbekend, aangezien er geen schriftelijke gegevens bestaan in de dagen voorafgaand aan het contact. Sommige experts beweren dat het ondertekenen begon in Mexico, waar veel verschillende landen waren met hun eigen talen. Ondertekenen was een gemakkelijke manier om de handel te vergemakkelijken en informatie te verspreiden. Ondertekening kan ook worden gebruikt bij het maken van oorlog of vrede.
De vroegste geregistreerde instantie van het gebruik van PISL was in 1527 door de Spaanse ontdekkingsreiziger Álvar Núñez Cabeza de Vaca tijdens zijn reis door wat nu Texas is. Een meer gedetailleerde beschrijving werd 14 jaar later gemaakt door Francisco Coronado. Hij zei dat de Comanche begrepen kon worden zonder dat iemand hun woorden in het Spaans vertaalde. Dit toont aan dat PISL zelfs in de 16e eeuw vrij alledaags was onder de naties van wat het zuidwesten van de Verenigde Staten zou worden. De eerste echte Europese gebarentalen verschijnen daarentegen pas in 1620.
Tegen 1620, met de verspreiding van het paard vanuit Mexico naar het noorden, had de gebarentaal van de Plains zich verspreid over meer dan 30 verschillende landen, van de Rio Grande tot aan de moderne Northwest Territories in Canada. Toen het eenmaal de Crow Nation in het moderne noordwesten van de Verenigde Staten bereikte, verspreidden ze het en verdrongen ze de Plateau Sign Language die heerste in wat nu Wyoming, Idaho en Montana is.
Het verspreidde zich zelfs oostwaarts naar de noordelijke oevers van Lake Michigan, maar het verspreidde zich niet veel verder naar het oosten dan dat in de VS. In Canada verspreidde het zich echter zo ver naar het oosten als Labrador. In totaal had meer dan 2/3 van alle inheemse volkeren van Noord-Amerika een universele gebarentaal die het toen mogelijk maakte om te communiceren, en het was een taal die nog niet door Europeanen was overwogen.
De achteruitgang van PISL
Naarmate de tijd verstreek en de witte nederzetting westwaarts uitbreidde, begon het aantal PISL-gebruikers te dalen. Nog in 1885 waren er in de Verenigde Staten nog ongeveer 110,000 mensen die de taal konden spreken. De opkomst van inheemse kostscholen en de ernstige schade die ze aan de moedertalen en culturen veroorzaakten, hebben PISL echter effectief gedecimeerd. In de jaren zestig was het aantal gedaald tot minder dan 1960 mensen. Tegenwoordig wordt het alleen bij sommige reserveringen door een handvol dove mensen gebruikt.
Er zijn echter pogingen om de taal nieuw leven in te blazen. Reserveringsscholen en hogescholen in het westen en de Great Plains hebben nu PISL-taalcursussen, en deze cursussen worden steeds populairder en bekend. Het proces om deze met uitsterven bedreigde schat uit het verleden van Amerika nieuw leven in te blazen, zal traag zijn, maar het bewijs toont aan dat PISL weer een veelgebruikte taal kan worden onder indianen.