Hedendaagse en traditionele Inuit-muziek uit de Canadese Arctische regio is te vinden in Inuit Inngiusingit: een verzameling Inuit-koormuziek. Deze collectie omvat de Inuit-popklassiekers van Susan Aglukark, de Inuit-volksmuziek van Paul K. Irksuk, traditionele Inuit-a-ja-ja-liedjes en keelliedjes. Maar wist je dat de eerste tekst over Inuit-koormuziek pas in 2021 werd gepubliceerd?
In 2021 publiceerde een muziekleraar in Nunavut, Mary Piercey-Lewis, op de Inuksuk Highschool in Iqaluit met een doctoraat in etnomusicologie, de eerste Inuit-koormuziek in de Inuktitut-taal.
Hoe uniek is Inuit-muziek
Drums worden gebruikt in dans, muziek en verhalen vertellen in traditionele Inuit-muziek, evenals een vocale stijl, bekend als katajjaq in Inuktut en keelzang in het Engels. Deze muziek is zowel in Canada als in het buitenland populair geworden. Inuit-muziek onderscheidt zich door verhaalgezang, complexe ritmische organisatie en een relatief smal melodisch bereik.
Traditioneel hadden de Inuit geen woord voor wat Engelssprekende mensen muziek noemen. In Inuktut is het dichtstbijzijnde woord ni pi, dat muziek, spraakgeluiden, wilde dieren, natuurlijke krachten en lawaai omvat. In tegenstelling tot de meeste culturen valt traditionele Inuit-muziek op door de afwezigheid van werkliedjes en liefdesliedjes.
Inuit-muziek werd traditioneel alleen gebruikt in spirituele ceremonies, vaak om de geesten om geluk te vragen bij de jacht, en eenvoudige slaapliedjes voor kinderen, vóór de komst van Europeanen en Amerikanen en de komst van muziekopnametechnologieën. Met de komst van buitenlandse zeilers, vooral die uit Schotland, werden de muzikale tradities van de Inuit veranderd. De Inuit leerden al snel accordeon en viool spelen, evenals dansmallen en haspels, als de muziekinstrumenten van deze walvisvaarders. (Bron: Atlas van inheemse volkeren van Canada)
Hoe gaat het zingen van de Inuit-keel?
Inuit-keelzang is een traditioneel competitief lied, beschouwd als een spel, dat meestal tussen twee vrouwen wordt gehouden. Het is een van 's werelds weinige voorbeelden van boventoonzang, een unieke methode om vocaal geluiden te produceren. Tijdens een wedstrijd zingen twee vrouwen face-to-face met een complexe methode om elkaar te volgen, zodat de ene stem een sterk accent raakt en de andere een zwak accent, waardoor hun stemmen samensmelten tot een bijna niet te onderscheiden enkel geluid. Ze herhalen korte motieven met gespreide tussenpozen, waarbij ze vaak natuurlijke geluiden imiteren, zoals ganzen, kariboes of andere dieren in het wild, totdat een van hen buiten adem raakt, over haar tong struikelt of begint te lachen. Op dit moment is de wedstrijd afgelopen. De Inuit zijn de enige mensen die dit vocale spel spelen.
Het belangrijkste Inuit-percussie-instrument is de qilaut, een houten framedrum gemaakt door smalle stroken hout te buigen tot een cirkelvormig frame met een uitstekende handgreep. Caribou-huid werd oorspronkelijk over het frame gespannen, maar synthetische membranen komen nu vaker voor. Deze trommels kunnen een diameter van een meter bereiken, maar zijn meestal veel kleiner. De qilaut wordt op de rand geslagen met een qatuk, een houten stok, toverstok of klopper. Het geluid wordt gecreëerd door een combinatie van de percussieve klap op het hout en de diepe trillingen die worden geproduceerd door het uitgerekte membraan.
Akoestische en elektrische gitaren worden nu overal in het gebied gebruikt om folk-, country-, pop- en rockmuziek te creëren met een duidelijk noordelijke artistieke flair. De Inuktitut-taal is uitstekend geschikt voor hiphop-teksten, die klinken alsof ze misschien speciaal zijn uitgevonden voor een andere moderne muziekvorm die door de jeugd wordt aanbeden. (Bron: Atlas van inheemse volkeren van Canada)
Afbeelding van Cbc.Ca