Benjamin Franklin was een van de grondleggers van het land en hielp bij het opstellen van de Onafhankelijkheidsverklaring. Maar wist je dat hij onder andere ook een getalenteerd muzikant en uitvinder was?
Benjamin Franklin vond de armonica uit in 1761. Er werd gezegd dat hij bij muzikanten en luisteraars ernstige en zeurende depressies en melancholie had veroorzaakt. De desoriënterende kwaliteit van het geluid dat het uitzendt, is te wijten aan hoe mensen geluid waarnemen.
Glazen mondharmonica
Benjamin Franklin vond de glazen mondharmonica uit, ook wel bekend als de mondharmonica, in 1761 nadat hij zijn vriend Edward Delaval een deuntje op wijnglazen had horen spelen. Delaval verzamelde wijnbekers en vulde ze met verschillende hoeveelheden water. Hij speelde een liedje door met zijn natte vinger over de lippen van de bekers te wrijven.
Franklin, die veel aandacht had voor detail en vindingrijkheid, was ervan overtuigd dat hij het beter kon dan Delaval. Hij maakte een uitgebreid ontwerp en gaf opdracht aan een plaatselijke glasblazer, Charles James, om de eerste glasharmonica te maken.
Franklin's armonica, genoemd naar het Italiaanse woord Harmonie, werd gemaakt van zevenendertig glazen kommen. Deze schalen hebben verschillende maten en diktes. De schalen waren gevormd in de vorm van halve bollen, met een open kom in het midden.
Deze waren ook op een ijzeren spindel geschroefd, die een voetpedaal kan draaien. De schalen waren achter elkaar gerangschikt, met de grootste aan de ene kant en de kleinste aan de andere. Deze waren ook kleurgecodeerd om verschillende tonen weer te geven. De schalen waren horizontaal gerangschikt en vastgezet in een kist met een wiel aan het grotere uiteinde. (Bron: Benjamin Franklin Huis)
De speler zat voor de armonica en speelde deze door een natte vinger op de buitenkant van de draaiende kom te plaatsen. Het werd verkocht voor veertig guineas per stuk of ongeveer 42 pond. (Bron: Amerikaanse geschiedenis)
De populariteit van de glazen mondharmonica
De harmonica won aan populariteit in de tijd van Franklin. Hij leerde het spelen en nam het mee naar etentjes en andere bijeenkomsten om het voor zijn vrienden te spelen. Het instrument werd beroemd omdat een fabriek werd geopend en honderden arbeiders in dienst had, die duizenden eenheden bouwden en verkochten.
Enkele opmerkelijke componisten gebruikten instrumenten in hun composities. die van Mozart Adagio en Rondo 617 werden expliciet voor de harmonica geschreven. Beethovens korte melodrama uit 1815 bevatte ook het instrument, spelend terwijl de verteller een verhaal vertelde.
Interessant genoeg waren de meeste spelers vrouwen, met name Marianne Davis, die in heel Europa optrad en zelfs lessen gaf aan de Franse koningin Marie Antoinette. (Bron: PBS)
Psychologische Effects
In 1798 schreef Johann Friedrich Rochlitz, een Duitse toneelschrijver, musicoloog en kunst- en muziekcriticus, over de glasharmonica in de Allgemeine muziekalische Zeitung, of de Algemene Muziekkrant.
In zijn woorden stelt hij dat de mondharmonica de zenuwen prikkelt en de speler in een knagende depressie en daarmee in een donkere en melancholische stemming stort. Rochlitz waarschuwt het publiek verder dat mensen met een zenuwaandoening of melancholische gevoelens het instrument niet mogen spelen.
In verdere studies van het instrument en zijn muziek werd vastgesteld dat de desoriënterende kwaliteit van het geluid dat het uitzendt te maken heeft met hoe mensen geluidsbereiken waarnemen en lokaliseren. De overheersende toonhoogte van de glasharmonica ligt tussen 1 en 4 kilohertz. Dit is het geluidsbereik waar het menselijk brein het geluid niet weet te lokaliseren of classificeren. (Bron: Medium)