Ons zonnestelsel bestaat uit onze ster, de zon, en alles wat daaraan door de zwaartekracht is gebonden, inclusief de planeten Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus, evenals dwergplaneten zoals Pluto, tientallen manen en miljoenen asteroïden, kometen en meteoroïden. Maar heb je gehoord over Haumea?
Ons zonnestelsel heeft een eivormige dwergplaneet genaamd Haumea, die twee manen heeft en een snelle rotatie.
De ontdekking van Haumea
Een team onder leiding van Mike Brown van het Palomar Observatorium ontdekte een klein lichaam ter grootte van Pluto in beelden die de lente ervoor kort na Kerstmis in 2004 werden genomen. Astronomen noemden de rots Kerstman.
Rond dezelfde tijd dat het team van Brown hun bevindingen openbaar maakte, kondigde een team van astronomen van het Sierra Nevada Observatorium onder leiding van José Luis Ortiz Moreno de ontdekking van het lichaam aan in afbeeldingen die in maart 2003 werden genomen.
Het object, aanvankelijk bekend als 2003 EL61, werd geclassificeerd als een Kuipergordelobject (KBO) totdat de Internationale Astronomische Unie het opnieuw classificeerde als de vijfde dwergplaneet van het zonnestelsel, na Ceres, Pluto, Eris en Makemake. Geactualiseerde schattingen in 2017 doen echter twijfel rijzen over de dwergplaneet aanwijzing.
Het object is vernoemd naar de Hawaiiaanse godin van vruchtbaarheid en bevalling. De twee manen zijn genoemd naar de dochters van de godin, Hi'iaka en Namaka, van wie werd gezegd dat ze uit Haumea's lichaam waren geboren. (Bron: Tussenruimte)
De kenmerken van Haumea
Haumea draait in 285 aardse jaren om de zon. Het is slechts 34 keer de afstand aarde-zon op zijn dichtstbijzijnde, terwijl het op zijn verste meer dan 51 keer de afstand is. Deze afstanden, gecombineerd met de kleine omvang van Haumea, zouden het voor wetenschappers moeilijk maken om de massa en dichtheid ervan te bepalen. De eerste van twee manen werd echter in 2005 ontdekt in een baan om het lichaam, waardoor wetenschappers de massa van de lichamen konden bepalen.
Haumea draait elke vier uur om zijn as, waardoor het het snelst draaiende grote object in het zonnestelsel is.
Haumea's snelle draai voorkomt dat het een sferoïde vormt, in plaats daarvan zorgt het ervoor dat het lijkt op een enigszins afgeplatte voetbal die eind over eind ronddraait alsof hij wordt geschopt. Haumea heeft de langste as van 1,430 mijl of 2,300 kilometer en de kortste as van 619 mijl of 996 kilometer. Volgens schattingen van zijn massa en vorm uit 2017 is de dichtheid van Haumea waarschijnlijk vergelijkbaar met die van Pluto, en is zijn vorm misschien te lang om te kwalificeren als een dwergplaneet.
Omdat verschillende materialen zich anders uitstrekken, stelde de snelle spin wetenschappers in staat om hun dichtheid te berekenen. Als gevolg hiervan geloven wetenschappers dat Haumea bijna volledig uit gesteente bestaat.
Waarnemingen van Haumea onthullen echter een helder glanzend oppervlak. Wetenschappers hebben vastgesteld dat, hoewel het grootste deel van het binnenland van Haumea rotsachtig is, het wordt beschermd door een dunne ijzige schaal.
Haumea lijkt ook een donkerrode vlek op het oppervlak te hebben die meer mineralen en organische verbindingen bevat dan het omringende ijs. Astronomen ontdekten ook een ringsysteem rond Haumea in 2017 toen het op 1 januari 533 voor de ster URAT182543 21-2017 passeerde. Het sterlicht hielp astronomen ook bij het nauwkeuriger meten van de langste as van Haumea, die ongeveer 17% groter bleek te zijn dan eerdere schattingen. (Bron: Tussenruimte)
Afbeelding van NASA